De andere wereld

Het is zover, ook deze reis is weer ten einde gekomen. Dit laatste bericht komt, bijna traditioneel, uit Zaandijk, de plaats waar ik woon, de plaats waar ik ben opgegroeid. En waar mijn thuis is, als ik niet op pad ben.

In de afgelopen maanden was de inmiddels 12 jaar oude backpack weer even mijn thuis. Een backpack die dit keer gevuld was met twee filmcamera's, een laptop, harde schijven, accu's, snoeren. En ook nog wat kleren, een paar extra schoenen, shampoo, een tandenborstel. Het was een ander soort reis, interessant, uitdagend, lastig af en toe, nieuw in sommige opzichten, vertrouwd in andere. Soms voelde het aan als werk, en was ik op zoek naar beelden en onderwerpen. Op andere momenten liet ik situaties op me afkomen, proberend te begrijpen hoe andere mensen denken, wat ze doen, waarom. Vaak met bewondering, soms met afschuw.

Nepal was in veel opzichten een goede plaats om de soms hectische reis af te sluiten. Met slechts twee gebieden op het programma en een relatief ontwikkelde toeristensector wellicht iets makkelijker 'navigeerbaar'. Toch verraste Nepal ook weer, vooral op religieus gebied. De mix van Hindoeïsme en Boeddhisme was fascinerend om te zien. Het ene moment waande ik me in het spirituele centrum van India, in een tempel waar publieke crematies plaatsvonden, waar goeroes en sadhoes rondliepen. Het volgende moment zat ik tussen mediterende monniken, een tafereel dat zich direct in Tibet had kunnen afspelen.

De prachtige historische centra van de drie oude koninkrijken Kathmandu, Patan en Bhaktapur stonden in schril contrast met nieuwere gedeelten van de stad. Er wordt in rap tempo gebouwd, straten zijn ook in Kathmandu tijdens het spitsuur gevuld met auto's en motoren. Jongeren krijgen les in het Engels, veel willen graag in het buitenland studeren of werken. Er is ambitie. Maar er is ook vervuiling, criminaliteit, er zijn sloppenwijken, sociale problemen. De politieke situatie is redelijk instabiel, met een recent afgezette koning en een verse burgeroorlog achter de rug.

Nepal is ook een land van bergen, rivieren, het ruige landschap. Een natuurschoon dat veel toeristen trekt, avonturiers, trekkers, bergbeklimmers. Je kunt hier paragliden, bungeejumpen, raften. Aan activiteiten geen gebrek. Het epicentrum van dit alles is waarschijnlijk Pokhara, een kleine stad op een uur of zeven rijden ten noordwesten van Kathmandu. Ook hier verbleef ik een paar dagen, vooral om wat dagwandelingen te maken, de zonsopgang op het Annapurna gebergte te bekijken, en me soms te verbazen over de aantallen 'travel agencies'. Wel een plaats om een keer terug te komen, om dan wellicht goed voorbereid de bergen in te trekken.

De laatste week van de reis had nog een aardig contrast in petto. Na vier maanden Indiaas subcontinent besloot ik via het Midden Oosten terug naar huis te vliegen, en in zes dagen tijd de rijzende wereldsteden Doha, Dubai, en Abu Dhabi, gelegen in respectievelijk Qatar en de Verenigde Arabische Emiraten, in sneltreinvaart te bekijken. Zoals verwacht waren de skylines indrukwekkend, de bouwprojecten soms megalomaan. De mensen die ik gesproken heb vooral gastarbeiders, uit India, Bangladesh, Nepal, Pakistan, de Filippijnen, Afrikaanse landen. Een rare gewaarwording toch wel.

En donderdagmiddag brak dan het moment aan dat ik naar huis vloog. Na Aeroflot, Biman Bangladesh Airlines, Qatar Airways, en Emirates, was het nu de beurt aan Transavia. Een Nederlands Transavia, met gevulde koeken en saucijzenbroodjes aan boord. Ik zat tussen een groep gepensioneerde Nederlanders, en kreeg drop, Wilhelmina pepermunt, en broodjes pindakaas toegestopt. Herintreden, bijna.

De lach van Bangladesh, de contrasten in India, de religieuze smeltkroes in Nepal. Mensen die op straat leven. De desolate, verloren blik van iemand die heeft opgegeven, de wanhoop gepasseerd. De kracht en wil van een jonge generatie om verandering teweeg te brengen, voor hun ouders, broers, zussen, misschien zichzelf, voor hun land. Er gebeurt veel, op het Indiaas subcontinent. Van grote, abstracte economische cijfers tot kleine, subtiele gebeurtenissen onderweg. De antwoorden die ik soms heb gekregen, de vragen die er opnieuw in veelvoud zijn bijgekomen.

Misschien dat sommige van die vragen een keer beantwoord gaan worden, op reis, in een artikel, op televisie, in een gesprek, op internet. De wereld is groot en gecompliceerd, en hoe meer ik reis, hoe ingewikkelder die soms lijkt. Hopelijk hebben de (vaak behoorlijk summiere) verslagen toch nog een klein kijkje in een andere wereld kunnen geven.

Wie weet tot een volgende keer. In ieder geval een hartelijke groet vanuit Zaandijk.
Stef